In de jaren ’70 werd gehydrateerde kalk gebruikt om het overtollige water op het granulaat te neutraliseren. Hevige regenval en een onvolledige droging van het zandskelet, resulteerde vaak in een ‘soepachtig fenomeen’. Dit gedrag wordt veroorzaakt door het afdruipen van het bindmiddel en het “uitzweten” van het granulaat zodat het mengsel ijdens het transport veranderde in één vloeibare massa.
Om dit te vermijden werd er kalk aan toegevoegd om de cohesie tussen het minerale granulaat en het bitumen te verbeteren. Met de komst van open, drainerend asfalt, mengsels rijk aan granulaten, werd kalk met succes aangewend om te vermijden dat het bindmiddel zou afdruipentijdens het transport. Daar en boven verbetert kalk bovenal de mechanische karakteristieken van het asfalt zodat deze weerbaarder wordt tegen de steeds hogere eisen van het wegverkeer.
Verschillende laboratoriumonderzoeken en werfervaringen, zowel in België als in het buitenland, hebben aangetoond dat de toevoeging van kalk aan asfalt een algemeen positief effect heeft op de
cohesie ervan. Het maakt het asfalt ook veel beter bestand tegen spoorvorming, lage temperaturen, een verhoging van cohesie van het asfaltbitumen en ouderdom.
Tegenwoordig worden lagen met een stenen skelet, type SMA, op onze grote verkeersassen meer en meer gebruikt als slijtlaag. Om te voldoen aan de meest strenge eisen (Tridem en klimatologische
omstandigheden) en om de gebruikers het grootste comfort te verschaffen, worden de technieken voor het mengen van asfalt steeds verfijnder en doen ze meer en meer een beroep op nieuwe materialen
of modificeermiddelen.
Recente tests hebben uitgewezen dat kalk hier een belangrijke rol in kan spelen:
• Wegvastheid, micro stroefheid: de aanwezigheid van kalk in SMA – 0-14 met porfier heeft een hogere weerstand tegen slijtage van de bovenlaag aangetoond.
• Weerstand tegen spoorvorming: door kalk te combineren met polymeer bitumen versterkt men de bestandheid van asfaltmengsels met een stenen skelet tegen spoorvorming
• Weerstand tegen veroudering op korte en lange termijn: RCAT-testen hebben uitgewezen dat de toevoeging van kalk op korte termijn een gunstig effect heeft op het verouderingsproces van het
asfalt. Wat betreft de veroudering op lange termijn heeft kalk een zeer positieve invloed op zachte bitumina (pen > 50).
• Reduceren van de ontvlambaarheid van asfaltbitumen (beveiliging tegen brand in tunnels): een initiële studie heeft een vertraging van de ontvlambaarheid en een verlaging van de intensiteit van
het vuur vastgesteld. Kalk stelt de ontvlambaarheid van asfalt uit. Hiermee is de lijst van positieve invloeden die de toevoeging van kalk op asfaltbeton kunnen tot gevolg hebben, niet
afgesloten. Ondanks de meerkost wordt het tijd dat deze uiteindelijke voordelen erkend worden. Dit kan bewerkstelligd worden door verdere studie, experimenten of gewoon door een toename van het
gebruik van kalk in asfalt en aldus het proefondervindelijk bevestigen van deze positieve bijdrage van kalk aan de algemene duurzaamheid van asfalt.
Het volledige artikel werd gepubliceerd naar aanleiding van het 20e Belgisch Wegencongres 2005 in Brussel: ‘De rol van kalk in asfalt, onderzoeken en ervaringen in België sinds 2001’.
Joseph Berger
jberger@met.wallonie.be